| L'ivèrn se sarra, nos cal acabar de sarrar la vianda.
|
| Tot lo manne del jorn vòl dire tot lo jorn / tota la jornada.
|
| S'encaminèt sens lum dins l'espés (dins l'espessor) de la nuèch.
|
| L'Epifania es la Fèsta del Reis, cada sièis de genièr.
|
| De quand en quand, se cal ben autorizar una pausa.
|
| Un còp èra : autres còps. Còp e còp / còp e quilha: sovent.
|
| De quand en quand: còp o autre / de temps en temps.
|
| A la casuda de la nuèch: a la tombada de la nuèch.
|
| Quand novembre se sarra (s'apròcha), lo temps se gasta.
|
| Dins un coble de jorns vòl dire dins dos o tres jorns.
|
| L'autran (l'an passat) aviam totes un an de mens.
|
| Te cal èsser aquí pel pus mens (amens) a nòu oras.
|
| A partir de genièr (janvièr) los jorns alongan tornarmai.
|
| Tot lo batent del jorn: tot lo manne del jorn, tot lo jorn.
|
| Tot lo sanclame del jorn: tot lo manne del jorn / tot lo jorn.
|
| Bèl brieu i a : bèl temps i a (autres còps ; un còp èra).
|
| Un creissent de luna: una còrna / un quarton de luna.
|
| D'aicí a mon ostal i a sonque (pas que) doas oras a pè.
|
| D'aquí a ton ostal cal comptar tres oras de camin a pè.
|
| D'alà a son ostal cal comptar mièja ora, pas gaire mai.
|
| Aquò pòt arribar d'aquí entre aquí (un còp o l'autre).
|
| D'aquí que (abans que) siá nuèch avèm léser (avèm lo temps).
|
| Per Totsants portam de totsantas sus las tombas dels mòrts.
|
| A temps per ora: a l'ora favorabla / quand serà lo moment.
|
| D'aquí entre aquí vòl dire de temps en temps (a pausas).
|
| D'aquí endavant (a partir d'alara) faguèron pas aital.
|
| D'aquí enrèire es lo contrari de d'aquí endavant.
|
| Raquèl arribèt davantora / abansora (pus lèu que previst).
|
| Quora vendràs ? - Lo 1 èr d'abril de 9999 (pas jamai).
|
| D'enprenent (a partir d'aquel moment) estudièt coma cal.
|
| Siás ben debonorièr ! tu que de costuma siás tardièr!
|
| La decada primièira del mes: los dètz primièrs jorns.
|
| Lo mes de desembre èra lo desen de l'annada romana.
|
| La fèsta dels sants Innocents es lo 28 de desembre.
|
| Siás pas debonorièr : cujavi que vendriás pus lèu!
|
| Per Nòstra Dama: per nòstra Dòna (lo 15 d'agost)
|
| L'an delà vòl dire l'an passat. Ièr delà: i a dos jorns.
|
| Deman matin, es a dire dins la matinada de deman.
|
| Deman a ser / deman de ser: dins la serada de deman.
|
| Deman de vèspre, es a dire dins l'aprèsdinnada de deman.
|
| Passat deman (après deman) festejarem aquel aniversari.
|
| Tre la fin dejunh losjorns demenisson (descreisson).
|
| Se denantorar vòl dire se levar abansora ; se maridar abansora ...
|
| De cent en quaranta: de luènh en luènh / pas sovent.
|
| Una catastròfa centenala torna un pauc cada cent ans. |
| Farai aquò a temps destorbe: o farai a temps perdut.
|
| Nòstra Dòna candelièira tomba lo dos del mes de febrièr.
|
| Nòstra Dòna de paraprat es lo dos d'abril (d'abrial).
|
| Nòstra Dòna (l'Assompcion) tomba lo quinze d'agost.
|
| ) ">O te diguèri un còp e un autre! : o te diguèri sovent!
|
| Trenta ans après còp, agèron de retrobalhas emocionantas.
|
| Vai te passejar; ieu, dementre (d'aquel temps), legirai.
|
| Tombèron malauts a l'entorn (als environs ) de Nadal.
|
| Sus aquelas entrefachas (entretemps) se metèt a tronar.
|
| Sens mai d'alonguis : sens esperar mai / sulcòp / sulpic.
|
| Espèra-me entrò qu'arribe (fins al moment qu'arribarai).
|
| Sovent, al mes d'agost, lo temps s'entronís (ven auratjós).
|
| Los escadajorns son los jorns de trabalh de la setmana.
|
| I soi estat anat, dins lo temps (m'arribèt d'i anar, autres còps).
|
| L'estiva es la temporada de pascatge del bestial a la montanha.
|
| L'estiva va del vint-e-cinc de mai al tretze d'octobre.
|
| L'estivada: temporada d'estiu; trabalhs o vacanças d'estiu.
|
| Nòstra Dòna estivenca tomba totjorn lo quinze d'agost.
|
| L'estivet es l'estiu dels environs de Sant Miquèl (29 de setembre).
|
| I aviá una eternitat (un brave brieu) que nos èrem pas vistes !
|
| Plan sovent, çò programat coma provisòri s'eterniza.
|
| A jorn falit (a la nuèch) : un còp que la nuèch es tombada.
|
| Las fenaisons (las dalhasons) : la sason que se fan los fens.
|
| La fèsta de Pascas. La fèsta de Nadal. La fèsta de Totsants.
|
| La Fèsta Dieu. La fèsta nacionala de França lo 14 de julh.
|
| Uèi farem fèsta, qu'es la grandiosa Sant Joan d'estiu.
|
| Lo Flavian veirà pas la flor dels peses : passarà pas l'ivèrn.
|
| A la fosca: a calabrun / a la bruna / a la nuèch / a la nuòch.
|
| Lo dimars gras precedís lo dimècres de las cendres.
|
| Lo dijòus gras es lo jorn qu'es abans lo Divendres Sant.
|
| La fèsta se farà del 1 èr al 3 inclusivament (comprés).
|
| Ivernarem ben (passarem ben l'ivèrn) se lo temps o ditz.
|
| Junh es lo mes seisen de l'annada ; julh (julhet) es lo seten.
|
| Aver léser es dispausar de pro de temps o de fòrça temps.
|
| S'anèt passejar a son temps e léser (sens aver a s'afanar).
|
| D'aquí que (abans que) siá nuèch avèm léser (avèm lo temps).
|
| Per Santa òtain) ">Catarina (de novembre) tot çò plantat pren racina.
|
| Lo divendres èra lo jorn de la brandada (trufada de merlussa).
|
| La nuèch se sarra (s'apròcha), se cal pas mai atardivar.
|
| Pòdes pas esperar un momentonelon abans de partir?
|
| La monotonia dels jorns d'ivèrn li pesava de mai en mai.
|
| Martror es sinonim de Totsants (fèsta de totes los sants).
|
| Me faguèt esperar, mas pas mai d'una oreta (d'una ora corteta).
|
| La luna mercruda (que torna un dimècres) a pas bona reputacion. |
| Nadal tomba lo vint-e-cinc de desembre (decembre).
|
| Nadalet: los nòu jorns abans Nadal (fèsta de la nativitat).
|
| Per Pascas. Per Pentacosta. Per Nòstra Dòna. Per Nadal.
|
| Pascas floridas es un biais de dire la fèsta de Pascas.
|
| Pascas granadas es un biais de dire Pentacosta.
|
| Un jorn non l'autre: un jorn entre autre (cada dosjorns).
|
| Dins un non res: dins un pas res (dins un momentonelon).
|
| Entre nuèch e jorn vòl dire a la tombada de la nuèch.
|
| A la tombada de la nuèch se ditz tanben a calabrun.
|
| A nuèch falida vòl dire après la tombada de la nuèch.
|
| La pendula ven de picar mièjanuèch (lo mitan de la nuèch).
|
| Nos vesèm un pauc cada dimenge (censat cada dimenge).
|
| Al cap d'un pauc (al cap d'un moment) nos tornarem quilhar.
|
| Sul pic de miègjorn (quand picarà miègjorn) vendrai sulpic.
|
| L'ivèrn òm se contenta sovent de se torrelhar davant lo fuòc.
|
| A poncheta de jorn / a la punta del jorn / a primalba.
|
| La fin de novembre prelúdia al començament de l'ivèrn.
|
| La prima, l'estiu, la davalada, l'ivèrn son las quatre sasons.
|
| Es pel primièr de l'an que se fan las estrenas (los presents).
|
| Se quilha (se lèva) cadajorn a cins oras del matin.
|
| Pòdes venir quora que siá, que seràs totjorn aculhit.
|
| Recampàvem un pauc tot lo bestial a sièis oras del solelh.
|
| L'ivèrn, òm se recapta plan pus lèu que non pas l'estiu.
|
| Una reguitnada (una petnada) de l'ivèrn nos susprenguèt.
|
| Cada prima amoda (met en brand) una renaissença.
|
| Aquela nuèch d'agost resplendissiá de milanta estèlas.
|
| Dormís coma un soc tota lo santa (tota la durada) de la nuèch.
|
| Trabalha tot lo santclam (tota la durada) de la jornada.
|
| Las sant miquèlas, aquò sentís (marca) la fin de l'estiu.
|
| Lo safran de pels prats significa (marca) la fin de l'estiu.
|
| A la davalada, una solada de fuèlhas secas cobrís lo pel sòl.
|
| L'ivèrn, lo jorn sosbrasàvem los esclòps, e lo ser lo lièch.
|
| Nos venguèt trapar de subrenuèch, que degun lo vegèsse pas.
|
| Dins lo bòsc, crentava las tenèbras d'una nuèch sens luna.
|
| La vida tèrna dels cadajorns d'ivèrn li pesava fòrça.
|
| L'ivèrn nos torrelham davant lo fuòc; l'estiu, al solelh.
|
| Per Totsants portam de totsantas sus la tombas dels defuntats.
|
| S'encaminèron al tombant de la nuèch (a calabrun).
|
| Quand ne vira, traucar la nuèch (passar la nuèch) li fa pas paur.
|
| Lo solelh ven de trescolar (de s'avalir), serà lèu nuèch.
|
| E mai quand aurà trescolat, lo solelh lusirà totjorn endacòm mai.
|
| Cada ser, per Nadalet, sonavan a trinhon (trinhonavan).
|
| M'es estat arribat mai d'un còp de traversar la nuèch.
|
| Per unas Pascas, me soveni pas quora, faguèt un nevièr.
|
| Quand la vacarèla (la brama vaca) buta, adieu l'estiu '
|
| Vendrai de pè, a mon temps e léser, cap a las tres oras.
|
| Al mes de març lo temps es versós (plujós / a la pluèja).
|
| Aquò rai, per un còp, lo Gervasi foguèt debonorièr !
|
| Vos parli d'un temps que despuèi a plan trescolat !
|
| M'es estat arribat, tenètz, de passar la nuèch sus un problèma.
|
| Ara que me n'avisi ai oblidat de vos desirar la Bona Annada.
|
| Lo temps que mai m'agrada es lo bèl temps de la davalada.
|
| M'es estat tengut arribat de traucar la nuèch a legir.
|
| Totsants passats aviá pas encara cobèrta cap depèça.
|
| Pascas passadas, encara nevèt un parelhat de jorns.
|
| D'aquí que lo solelh trescole avèm encara temps d'o far.
|
| Per cobrir, tant que Totsants èra pas passat, passava pas ora.
|
| A solelh enintrat : a solelhcolc / al luscre / a calabrun.
|
| Te'n parlèri enlà (i a qualque temps), te'n sovenes pas?
|
| Una enlusida (una clartat) trauquèt la negror de la nuèch.
|
| Se donèron lo mot per arribar pas qu'una ora pus tard.
|
| L'ivèrn lo temps se'n va, es pas pus lèu jorn qu'es nuèch.
|
| L'ivèrn lo temps me dura que jamai, qu'aimi lo solelh.
|
| A miègjorn tindant (quand pica miègjorn) es ora d'anar dinar.
|
| M'es estat arribat de trasnuchar (de passar la nuèch).
|
| A boca de nuèch (a solelh colc) es ora de se reclamar.
|
| Dins lo Miègjorn, l'estiu, de vèspre, fòrça fan prangièira.
|
| Quand ai ausida picar una ora, espèri totjorn la repicada.
|
| De quand en quand cal polsar (far una pausa / se repausar).
|
| Se l'ivèrn trauca per Totsants, avèm pas finit de nos encrocar.
|
| Al 'Isolina, l 'ivèrn, lo temps li dura que jamai.
|
